Tết Nguyên đán, thời khắc thiêng liêng chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, là dịp để mọi người sum vầy bên gia đình, cùng nhau ôn lại chuyện cũ và hướng về những điều tốt đẹp trong tương lai. Bên cạnh ý nghĩa tâm linh sâu sắc, Tết cổ truyền còn là dịp để người Việt Nam trổ tài khéo léo, chuẩn bị mâm cỗ thịnh soạn dâng cúng ông bà, tổ tiên. Mâm cỗ Tết mỗi vùng miền đều mang những nét đặc trưng riêng, phản ánh văn hóa ẩm thực đa dạng và phong phú của dân tộc.
Hôm nay, hãy cùng chúng tôi khám phá những món ăn đặc sắc trong mâm cỗ ngày Tết miền Trung, nơi giao thoa giữa hai nền văn hóa ẩm thực Bắc – Nam, tạo nên những hương vị độc đáo khó quên.
1. Xôi Gấc Đỏ Thắm Cầu Mong May Mắn
Sắc đỏ thắm của xôi gấc tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc, là lời cầu chúc cho một năm mới an khang thịnh vượng. Xôi gấc miền Trung thường được nấu từ gạo nếp cái hoa vàng dẻo thơm, kết hợp cùng thịt gấc chín đỏ au, tạo nên hương vị ngọt ngào, béo ngậy đặc trưng. Từng hạt xôi căng mọng, óng ánh sắc đỏ, mang đến không khí rộn ràng, vui tươi cho ngày đầu năm mới.
2. Bánh Tét Sum Vầy Tình Thân
Bánh tét là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết miền Trung, tượng trưng cho sự sum vầy, đoàn kết. Bánh được làm từ gạo nếp dẻo thơm, gói trong lá chuối xanh mướt, nhân bánh đa dạng từ đậu xanh, thịt heo đến trứng muối, hạt điều,… Bánh tét sau khi luộc chín sẽ có màu xanh đẹp mắt, hương thơm lá chuối hòa quyện cùng vị ngọt bùi của nếp, vị béo ngậy của nhân bánh, tạo nên một hương vị khó quên.
3. Nem Chua Cay Nồng Đậm Đà
Nem chua, món ăn chơi quen thuộc của người miền Trung, cũng góp mặt trong mâm cỗ ngày Tết, mang đến hương vị cay nồng, đậm đà. Nem được làm từ thịt heo xay nhuyễn, ướp cùng gia vị đặc trưng như tỏi, ớt, tiêu,… rồi gói trong lá ổi hoặc lá đinh lăng. Nem chua sau khi lên men sẽ có vị chua thanh, cay nhẹ, dai dai, rất thích hợp để nhâm nhi cùng gia đình, bạn bè.
4. Thịt Heo Ngâm Nước Mắm Mặn Ngọt Hấp Dẫn
Thịt heo ngâm nước mắm là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết miền Trung, tượng trưng cho sự sung túc, đầy đủ. Thịt heo ba chỉ được luộc chín tới, sau đó ngâm trong nước mắm pha chua ngọt, thêm tỏi, ớt, tiêu cho dậy mùi thơm. Thịt ngâm nước mắm có vị mặn ngọt hài hòa, thịt mềm thơm, ăn kèm cơm trắng hoặc bánh tét đều rất ngon.
5. Dưa Món Chua Ngọt Giải Ngán
Dưa món là món ăn kèm không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết, giúp cân bằng vị giác, giải ngán hiệu quả. Dưa món miền Trung thường được làm từ đu đủ, cà rốt, củ kiệu, dưa leo,… ngâm chua ngọt cùng đường, giấm, tỏi, ớt. Dưa món có vị chua ngọt giòn tan, giúp kích thích vị giác, làm tăng thêm hương vị cho các món ăn khác.
6. Giò Bò Thơm Ngon, Đậm Đà
Giò bò, món ăn quen thuộc trong mâm cỗ Tết miền Bắc, cũng được người miền Trung ưa chuộng. Giò bò được làm từ thịt bò xay nhuyễn, nêm nếm gia vị vừa ăn, gói chặt trong lá chuối rồi luộc chín. Giò bò có màu hồng đẹp mắt, vị ngọt đậm đà của thịt bò, thơm mùi lá chuối, ăn kèm cơm nóng hoặc bánh chưng đều rất ngon.
7. Gà Luộc Cầu Mong Phúc Lộc Đầy Nhà
Gà luộc là món ăn truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ Tết của người Việt, mang ý nghĩa cầu mong phúc lộc, may mắn. Gà luộc miền Trung thường được chọn gà ta thả vườn, thịt chắc, thơm ngon. Gà sau khi luộc chín sẽ có lớp da vàng ươm, thịt mềm ngọt, chấm muối tiêu chanh hoặc nước mắm gừng đều rất hấp dẫn.
8. Canh Khổ Qua Nhồi Thịt Mong “Khổ Qua”
Canh khổ qua nhồi thịt là món ăn mang ý nghĩa cầu mong mọi điều “khổ qua”, những điều không may mắn của năm cũ sẽ qua đi, đón chào một năm mới tốt đẹp hơn. Khổ qua được khoét ruột, nhồi thịt băm ướp gia vị, nấu cùng nước dùng thanh ngọt. Canh khổ qua có vị đắng nhẹ đặc trưng, hòa quyện cùng vị ngọt của thịt, tạo nên hương vị thanh mát, dễ ăn.
9. Bánh Thuẫn Mềm Mịn, Thơm Nức
Bánh thuẫn, món bánh dân dã, quen thuộc của người miền Trung, cũng góp mặt trong mâm cỗ ngày Tết, mang đến hương vị ngọt ngào, thơm ngon. Bánh được làm từ bột mì, trứng gà, đường, nướng trong lò đến khi chín vàng, nở phồng. Bánh thuẫn có vị ngọt dịu, thơm mùi trứng gà, tan ngay trong miệng, rất được trẻ em yêu thích.
10. Bò Kho Mật Mía Đậm Đà Hương Vị Quê Hương
Bò kho mật mía là món ăn đặc trưng của miền Trung, mang đến hương vị đậm đà, khó quên. Thịt bò được kho nhừ cùng nước dừa, mật mía, gia vị cho đến khi thịt mềm, thấm gia vị. Bò kho mật mía có vị ngọt thanh của mật mía, béo ngậy của nước dừa, hòa quyện cùng vị đậm đà của thịt bò, ăn kèm bánh mì hoặc cơm trắng đều rất ngon.
11. Tôm Chua Huế Cay Nồng, Hấp Dẫn
Tôm chua Huế là món ăn đặc sản nổi tiếng, thường được dùng làm món khai vị hoặc ăn kèm trong mâm cỗ Tết. Tôm chua được làm từ tôm đất tươi, ướp cùng riềng, tỏi, ớt, đường, muối,… rồi lên men tự nhiên. Tôm chua có vị chua cay mặn ngọt hài hòa, thịt tôm dai giòn, ăn kèm rau sống, bánh tráng cuốn rất ngon miệng.
12. Xôi Đậu Xanh Dân Dã, Thơm Bùi
Xôi đậu xanh là món ăn dân dã, quen thuộc của người miền Trung, thường xuất hiện trong mâm cỗ cúng giao thừa. Xôi được nấu từ gạo nếp cái hoa vàng, đậu xanh cà đã đãi vỏ, đồ chín tới. Xôi đậu xanh có vị ngọt bùi của đậu xanh, hòa quyện cùng vị dẻo thơm của nếp, ăn kèm muối mè hoặc muối vừng đều rất ngon.
Xem thêm: [Sưu tầm] Những hình ảnh quý giá về Tết xưa ở miền Bắc
13. Bánh In Đơn Giản Mà Tinh Tế
Bánh in là món bánh truyền thống của người miền Trung, thường được làm vào dịp Tết hoặc lễ hội. Bánh được làm từ bột nếp, bột năng, đường, nước cốt dừa, nướng chín trong khuôn. Bánh in có màu trắng ngà, vị ngọt thanh, mềm dẻo, thường được ăn kèm mứt gừng hoặc trà nóng.
14. Bánh Lăn Quảng Nam Đặc Sản Ngày Tết
Bánh lăn Quảng Nam là món bánh đặc sản, thường được dùng để cúng gia tiên vào dịp Tết. Bánh được làm từ bột nếp, đường, gừng, mật mía, nướng chín trong lò. Bánh lăn có màu vàng nâu đẹp mắt, vị ngọt thơm, dẻo dai, ăn kèm trà nóng rất ngon.
15. Tré – Món Nhậu Dân Dã Đậm Đà
Tré là món ăn đặc trưng của miền Trung, thường được dùng làm món nhậu trong dịp Tết. Tré được làm từ tai heo, thịt đầu heo, bì lợn, ướp cùng thính gạo, riềng, tỏi, ớt,… rồi gói trong lá ổi hoặc lá chuối. Tré có vị chua cay mặn ngọt hài hòa, thịt dai giòn, ăn kèm rau thơm, bánh tráng cuốn rất ngon.
16. Mứt Gừng Cay Nồng Ấm Áp
Mứt gừng là món mứt truyền thống của người Việt, thường được dùng trong dịp Tết để làm ấm bụng, giải cảm. Gừng được thái lát mỏng, rim đường đến khi chuyển sang màu vàng nâu, dẻo quánh. Mứt gừng có vị cay nồng đặc trưng, ngọt dịu, rất thích hợp để ăn kèm trà nóng trong những ngày se lạnh.
17. Thịt Heo Kho Củ Cải Đậm Đà Hương Vị
Thịt heo kho củ cải là món ăn quen thuộc của người miền Trung, thường xuất hiện trong bữa cơm ngày Tết. Thịt heo ba chỉ được kho nhừ cùng củ cải trắng, nước dừa, đường, nước mắm, gia vị. Thịt heo kho củ cải có vị mặn ngọt hài hòa, thịt mềm thơm, củ cải thấm gia vị, ăn kèm cơm trắng rất ngon.
Mỗi món ăn trong mâm cỗ Tết miền Trung đều mang trong mình những câu chuyện, ý nghĩa riêng, thể hiện nét đẹp văn hóa ẩm thực độc đáo của vùng đất này. Hãy cùng nhau trân trọng và lưu giữ những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, để Tết cổ truyền Việt Nam mãi là dịp sum vầy ấm áp, ý nghĩa bên gia đình và người thân.