Tết Nguyên Đán, hay Tết cổ truyền, là dịp lễ quan trọng nhất trong năm của người Việt. Nó không chỉ là thời khắc giao mùa, chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, mà còn là dịp để sum họp gia đình, ôn lại truyền thống và hướng về những điều tốt đẹp trong tương lai.
Tuy nhiên, theo dòng chảy thời gian, Tết cũng có những thay đổi đáng kể. Hãy cùng chúng ta ngược dòng thời gian, so sánh Tết xưa và nay để thấy rõ hơn những nét đẹp truyền thống được gìn giữ và hơi thở hiện đại đang len lỏi vào ngày Tết của người Việt.
Không khí đón Tết
Tết xưa: Không khí Tết xưa thường rộn ràng, náo nhiệt nhưng cũng rất bình dị, ấm áp. Từ những ngày cuối tháng Chạp, nhà nhà đã tất bật dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa. Người lớn thì lo sắm sửa bánh mứt, thực phẩm, trẻ con thì háo hức mong chờ được mặc quần áo mới, nhận lì xì. Những phiên chợ Tết đông vui, tấp nập người mua kẻ bán, không khí nhộn nhịp lan tỏa khắp mọi nơi.
Ví dụ như, ngày xưa, việc gói bánh chưng thường là dịp để cả gia đình quây quần bên nhau, cùng nhau trò chuyện, chia sẻ. Những câu chuyện kể bên bếp lửa hồng, hương thơm của lá dong, gạo nếp mới càng làm tăng thêm không khí ấm cúng, sum vầy của ngày Tết.
Tết nay: Ngày nay, không khí Tết vẫn rộn ràng nhưng có phần hiện đại hơn. Các gia đình vẫn dọn dẹp, trang trí nhà cửa nhưng có thể sử dụng nhiều dịch vụ tiện ích như dọn nhà theo giờ, mua sắm online. Chợ Tết vẫn nhộn nhịp nhưng nhiều người lựa chọn mua sắm tại các siêu thị, trung tâm thương mại để tiết kiệm thời gian và có nhiều lựa chọn hơn.
Sự tiện lợi của cuộc sống hiện đại cũng khiến cho một số hoạt động truyền thống ngày Tết dần mai một. Chẳng hạn, thay vì tự tay gói bánh chưng, nhiều gia đình lựa chọn mua bánh chưng làm sẵn.
Ẩm thực ngày Tết
Tết xưa: Mâm cơm ngày Tết xưa thường được chuẩn bị rất công phu, cầu kỳ với những món ăn truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa từng vùng miền. Miền Bắc không thể thiếu bánh chưng xanh, thịt đông, giò lụa, canh măng miến; miền Trung có nem chua, tré, thịt kho tàu; miền Nam lại đặc trưng với bánh tét, thịt kho hột vịt, canh khổ qua. Mỗi món ăn đều mang một ý nghĩa riêng, thể hiện mong ước về một năm mới sung túc, đủ đầy.
Tết nay: Mâm cơm ngày Tết hiện đại vẫn giữ được những món ăn truyền thống nhưng cũng có sự đa dạng hơn. Nhiều gia đình lựa chọn thêm các món ăn mới, hiện đại hoặc món ăn từ các quốc gia khác để làm phong phú thêm bữa ăn ngày Tết. Bên cạnh đó, các dịch vụ nấu ăn, đặt tiệc ngày Tết cũng ngày càng phát triển, giúp các bà nội trợ tiết kiệm thời gian và công sức.
Sự thay đổi trong ẩm thực ngày Tết phản ánh sự giao thoa văn hóa và đời sống kinh tế ngày càng phát triển. Tuy nhiên, những món ăn truyền thống vẫn giữ được vị trí quan trọng trong mâm cơm ngày Tết, thể hiện sự gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc.
Phong tục ngày Tết
Tết xưa: Tết xưa có rất nhiều phong tục tập quán mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc như: xông đất, chúc Tết, lì xì, lễ chùa, hái lộc đầu năm… Những phong tục này thể hiện sự kính trọng tổ tiên, cầu mong một năm mới may mắn, bình an.
Ví dụ, phong tục xông đất rất được coi trọng. Người xông đất đầu tiên phải là người hợp tuổi với gia chủ, có tính cách tốt, gia đình hạnh phúc để mang đến may mắn cho gia đình trong năm mới.
Tết nay: Nhiều phong tục truyền thống vẫn được gìn giữ và phát huy. Tuy nhiên, một số phong tục đã được giản lược hoặc thay đổi cho phù hợp với cuộc sống hiện đại. Ví dụ, việc chúc Tết ngày nay có thể thực hiện qua điện thoại, mạng xã hội thay vì đến tận nhà như trước đây.
Giá trị tinh thần
Tết xưa: Tết xưa là dịp để con cháu thể hiện lòng hiếu thảo với ông bà, cha mẹ, anh em sum vầy, gắn kết tình thân. Những câu chuyện kể, những trò chơi dân gian trong những ngày Tết gắn kết các thành viên trong gia đình, tạo nên những kỷ niệm đẹp khó quên.
Tết nay: Cuộc sống hiện đại với nhịp sống nhanh, nhiều người phải đi làm ăn xa quê, khiến cho việc sum họp gia đình trong ngày Tết trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, Tết vẫn là dịp để mọi người trở về đoàn tụ, gắn kết tình thân. Nhiều gia đình cũng tranh thủ dịp Tết để đi du lịch, khám phá những vùng đất mới, tạo nên những trải nghiệm đáng nhớ.
Xem thêm: Bài văn tả ngày Tết quê em lớp 5 hồn nhiên vô cùng
Hoạt động kinh doanh ngày Tết
Tết xưa: Kinh doanh ngày Tết xưa chủ yếu tập trung vào các mặt hàng truyền thống như bánh kẹo, mứt Tết, hoa quả, đồ trang trí, quần áo mới. Các hoạt động mua bán diễn ra sôi nổi tại các chợ Tết, cửa hàng nhỏ lẻ. Người bán hàng thường là các hộ gia đình, tiểu thương tự sản xuất hoặc nhập hàng từ các làng nghề truyền thống.
Tết nay: Hoạt động kinh doanh ngày Tết trở nên đa dạng và sôi động hơn bao giờ hết. Bên cạnh các mặt hàng truyền thống, thị trường Tết nay còn xuất hiện nhiều sản phẩm, dịch vụ mới như: Quà Tết doanh nghiệp, tour du lịch, dịch vụ làm đẹp, giải trí…
Các kênh bán hàng online phát triển mạnh mẽ, tạo điều kiện thuận lợi cho cả người mua và người bán. Các chương trình khuyến mãi, giảm giá được triển khai rầm rộ, thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng.
Sự thay đổi trong hoạt động kinh doanh ngày Tết phản ánh sự phát triển của nền kinh tế thị trường và nhu cầu ngày càng đa dạng của người tiêu dùng.
Tết Đoàn Viên – Giá trị tinh thần không đổi thay
- Hãy trân trọng và gìn giữ những giá trị truyền thống tốt đẹp của ngày Tết.
- Dành thời gian sum họp, gắn kết tình cảm với gia đình, người thân.
- Sắp xếp thời gian hợp lý để vừa tận hưởng không khí Tết, vừa có thời gian nghỉ ngơi, thư giãn.
- Hãy đón Tết một cách văn minh, lành mạnh, góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống.
Tết xưa và nay có những điểm khác biệt rõ rệt, phản ánh sự phát triển của xã hội và thay đổi trong lối sống. Tuy nhiên, dù có thay đổi như thế nào, Tết Nguyên Đán vẫn luôn là dịp lễ quan trọng nhất, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam.
Việc gìn giữ và phát huy những nét đẹp truyền thống, đồng thời tiếp thu những yếu tố tích cực của cuộc sống hiện đại sẽ giúp cho ngày Tết càng thêm ý nghĩa và trọn vẹn.
Chúc bạn và gia đình một năm mới an khang thịnh vượng, vạn sự như ý!