Khám phá nét độc đáo của ngày Tết Trung thu ở Trung Quốc

Không chỉ riêng Việt Nam, khắp các quốc gia Đông Á như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, ngày rằm tháng Tám âm lịch đều rộn ràng không khí hân hoan của Tết Trung thu. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, người dân đất nước tỷ dân xem đây là ngày lễ trọng đại chỉ sau Tết Nguyên Đán.

Hãy cùng Vietgourmet ngược dòng thời gian, tìm hiểu nguồn gốc và khám phá những hoạt động nổi bật trong ngày hội trăng rằm đầy màu sắc này của người Hoa nhé!

Nguồn gốc của những phong tục đón Tết trung thu ở Trung Quốc

Dù có nhiều nét tương đồng trong cách đón Tết Trung thu, Trung Quốc và Việt Nam vẫn mang những dấu ấn văn hóa riêng biệt. Tuy nhiên, điểm chung không thể phủ nhận là ý nghĩa đoàn viên sâu sắc của ngày lễ này, khi các gia đình dù ở xa cũng trở về sum họp, quây quần bên nhau dưới ánh trăng rằm tháng 8.

Truyền thuyết về Hằng Nga và Hậu Nghệ đã ăn sâu vào tiềm thức của người Trung Hoa, gắn liền với những phong tục đón Trung thu từ ngàn xưa. Chuyện kể về chàng Hậu Nghệ dũng cảm bắn hạ chín mặt trời cứu nhân gian, được ban thưởng viên thuốc trường sinh. Nhưng bi kịch xảy ra khi người vợ Hằng Nga lén uống thuốc và bay lên cung trăng, chia cách đôi vợ chồng mãi mãi.

Câu chuyện tình yêu đầy tiếc nuối này đã trở thành biểu tượng của ngày Tết Trung thu, là dịp để người dân tưởng nhớ và gửi gắm những ước nguyện đoàn viên, hạnh phúc.

Một giả thuyết khác về nguồn gốc Trung thu lại gắn với câu chuyện tình đầy bi thương của vua Đường Huyền Tông và Dương Quý Phi, một trong tứ đại mỹ nhân của Trung Hoa. Tương truyền rằng, sau khi Dương Quý Phi tự vẫn để xoa dịu lòng quân, nhà vua đau buồn khôn xiết.

Cảm động trước nỗi đau của vua, các tiên nữ đã cho phép ông gặp lại người tình trong mộng vào đêm trăng rằm tháng Tám. Từ đó, vua Đường Huyền Tông đã đặt ra Tết Trung thu để tưởng nhớ Dương Quý Phi.

Trung thu là dịp để gia đình đoàn viên

Vào đêm rằm tháng Tám, dù ở phương trời nào, các thành viên trong gia đình cũng cố gắng trở về để cùng nhau thưởng thức bữa cơm ấm cúng và ngắm trăng tròn dưới ánh đèn lồng lung linh.

Không chỉ là dịp sum họp gia đình, Trung thu còn là lễ hội của những hoạt động sôi nổi và đặc sắc. Người dân Trung Quốc tổ chức rước đèn lồng, múa lân sư rồng náo nhiệt trên khắp các đường phố. Đặc biệt, múa rồng lửa được xem là điểm nhấn của lễ hội, mang ý nghĩa cầu may mắn và bình an cho mọi nhà.

Các hoạt động truyền thống trong dịp Tết Trung thu ở Trung Quốc

Bên cạnh những phong tục truyền thống như tế trăng, thả đèn hoa đăng, thưởng rượu và giải câu đố, mỗi vùng miền ở Trung Quốc còn có những nét riêng trong cách đón Trung thu, góp phần tạo nên sự đa dạng và phong phú cho bức tranh văn hóa đặc sắc của quốc gia này.

Ngắm trăng

Từ thời cổ đại, người Trung Quốc đã có tục ngắm trăng vào đêm rằm tháng Tám. Các ghi chép lịch sử từ thời nhà Chu đã đề cập đến lễ tế thần mặt trăng vào đêm trăng tròn và sáng nhất năm để chào đón mùa đông.

Ngày nay, người dân vẫn đổ ra đường để chiêm ngưỡng khoảnh khắc trăng lên cao và tròn nhất, tượng trưng cho sự viên mãn và đẹp đẽ của đất trời. Người ta tin rằng, ánh trăng tròn vạnh, sáng trong đêm rằm là biểu tượng của sự đủ đầy, viên mãn, mang đến may mắn, sức khỏe và tài lộc.

Gia đình thường sum họp nơi sân vườn thoáng mát, cùng nhau thưởng trà, ăn bánh, trò chuyện rôm rả dưới ánh trăng thanh bình. Những địa điểm lý tưởng để thưởng trăng thường là những nơi cao ráo, thoáng đãng như bờ sông, công viên, hay chính ngôi nhà thân thương của mình.

Thưởng thức bánh Trung thu

Bánh Trung thu không chỉ là món ăn truyền thống mà còn là vật phẩm cúng tế trong đêm Trung thu. Hình tròn của bánh tượng trưng cho sự đoàn viên, sum vầy. Ngày nay, bánh Trung thu Trung Quốc đa dạng về hương vị và kiểu dáng, từ nhân thập cẩm, đậu xanh, hạt sen, trứng muối đến những hình thù cầu kỳ như Hằng Nga bay lên cung trăng, tam đàn ấn nguyệt, đêm trăng ngân hà…

Món ăn này không chỉ được người dân yêu thích mà còn thu hút đông đảo du khách quốc tế đến khám phá văn hóa ẩm thực Trung Hoa.

Tế Trăng – Cầu mong vẻ đẹp và hạnh phúc

Tục lệ Tế Trăng đã xuất hiện từ thời xa xưa, gắn liền với điển tích về một cô gái tài sắc vẹn toàn, nhờ lòng thành kính với thần mặt trăng mà được nhà vua để ý và sắc phong làm Hoàng hậu.

Từ đó, vào mỗi dịp rằm tháng Tám, các thiếu nữ Trung Quốc lại thành tâm chuẩn bị mâm cỗ cúng dưới ánh trăng, cầu mong sắc đẹp vẹn toàn, tâm hồn thuần khiết như Hằng Nga và may mắn trong tình duyên như vị Hoàng hậu trong truyền thuyết.

Thả đèn cầu an

Bên cạnh Tế Trăng, thả đèn cầu an cũng là một phong tục được người dân Trung Quốc yêu thích trong đêm hội trăng rằm. Hình ảnh hàng ngàn ngọn đèn lung linh trôi bồng bềnh trên mặt nước hay bay cao vút trên bầu trời đem đến một vẻ đẹp huyền ảo, thơ mộng cho đêm Trung thu.

Mỗi chiếc đèn như mang theo ước nguyện về may mắn, bình an và hạnh phúc của người dân gửi gắm đến các vị thần linh.

Giải đố dưới trăng

Đêm Trung thu tại Trung Quốc không chỉ lung linh ánh đèn lồng mà còn rộn ràng bởi tiếng cười nói, thách đố của người dân trong phong tục “Giải đố đèn lồng” độc đáo. Dưới ánh trăng rằm, mọi người tụ họp tại các khu vực công cộng, cùng nhau thưởng trà, nhâm nhi bánh trung thu và trổ tài minh mẫn giải đáp những câu đố hóc búa được treo trên từng chiếc đèn lồng lung linh.

Trải qua thời gian, phong tục này không chỉ là một nét đẹp văn hóa riêng của người Hoa mà còn trở thành “bà mối” se duyên cho biết bao cặp trai gái. Giữa không gian lãng mạn, đầy thơ mộng ấy, những lời thách đố, gợi ý được gửi gắm qua từng câu đố như một cách bày tỏ tình cảm tinh tế, ý nhị, khiến cho đêm hội trăng rằm càng thêm phần thi vị, đáng nhớ.

Biểu Diễn Nghệ Thuật

Các chương trình văn nghệ đặc sắc như múa lân, múa rồng, hát tuồng,… được tổ chức sôi nổi trên khắp các nẻo đường, góp phần tạo nên không khí vui tươi, phấn khởi cho ngày Tết đoàn viên.

Chợ Trung Thu

Vào những ngày này, các khu chợ Trung Thu được dựng lên khắp nơi, trở thành địa điểm thu hút đông đảo người dân đến tham quan, mua sắm. Tại đây bày bán đủ loại bánh Trung Thu, đèn lồng, đồ trang trí, đồ chơi truyền thống,… với không khí náo nhiệt, rộn ràng và đầy màu sắc.

Xem thêm: Tìm hiểu về Tết Trung Thu Chuseok Hàn Quốc

Tết Trung Thu ở Trung Quốc và Việt Nam

Tết Trung Thu ở Việt Nam và Trung Quốc, tuy cách biệt về địa lý nhưng lại có nhiều nét tương đồng thú vị, thể hiện sự giao thoa văn hóa đặc sắc giữa hai quốc gia láng giềng:

Điểm giống nhau:

• Ý nghĩa: Cả hai nước đều xem Tết Trung Thu là ngày Tết đoàn viên, sum họp gia đình, là dịp để con người hướng về cội nguồn, bày tỏ lòng biết ơn với ông bà, tổ tiên.
• Phong tục: Nhiều phong tục cơ bản trong Tết Trung Thu được duy trì ở cả hai nước như: ngắm trăng, thưởng thức bánh Trung Thu, rước đèn lồng,…

Điểm khác biệt:

• Truyền thuyết: Bên cạnh câu chuyện về Hằng Nga, Trung Quốc còn có nhiều tích truyện khác liên quan đến Tết Trung Thu. Trong khi đó, Việt Nam nổi tiếng với sự tích chú Cuội và cây đa.
• Món ăn: Bánh Trung Thu Trung Quốc đa dạng về chủng loại, hương vị và cách chế biến hơn so với Việt Nam.
• Cách thức tổ chức: Lễ hội Trung Thu ở Trung Quốc thường được tổ chức quy mô, hoành tráng và bài bản hơn so với Việt Nam.

Với bề dày lịch sử lâu đời và nét đẹp văn hóa đặc sắc, Tết Trung Thu ở Trung Quốc mang đến cho du khách quốc tế những trải nghiệm khó quên. Từ những câu chuyện truyền thuyết đầy màu sắc đến không khí lễ hội sôi động, tất cả tạo nên sức hút khó cưỡng cho ngày Tết đoàn viên nơi đây.

Nếu có dịp ghé thăm đất nước tỷ dân vào dịp rằm tháng Tám, bạn đừng quên hòa mình vào không khí náo nhiệt của lễ hội đèn lồng, thưởng thức hương vị đặc trưng của bánh Trung Thu và cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp văn hóa truyền thống độc đáo của Tết Trung Thu Trung Quốc!